Projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie był projektem rządowym. Wpłynął do Sejmu w grudniu 2016 r. 10 lutego 2017 r. posłowie zaakceptowali projekt w całości nie wnosząc do niego żadnych poprawek.

Podobnie uczynili senatorowie, którzy nad projektem pochylili się wpierw 21 lutego 2017 roku, by przegłosować ustawę trzy dni później. Jedyne poprawki, zgłoszone przez senatora Jana Filipa Libickiego z Platformy Obywatelskiej, zostały odrzucone.

Propozycje zmian opiniowali senatorowie zasiadający w dwóch komisjach – Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji. Obie rekomendowały przyjęcie projektu bez poprawek. Jedynie w pierwszej z komisji – wedle słów senatora sprawozdawcy – pojawiła się rozbudowana dyskusja na temat zbierania przez organizacje pożytku publicznego środków z 1% na rzecz innych podmiotów. Członkowie Komisji zgodzili się jednak, że sprawa ta wymaga dłuższej dyskusji i – być może – odrębnej nowelizacji.

Uchwalona przez Senat ustawa zawiera zmiany w trzech obszarach:

1. Wprowadza dodatkowy mechanizm, dzięki któremu organizacje pożytku publicznego, które na czas nie umieściły swoich sprawozdań w internetowej bazie sprawozdań OPP, mogą liczyć na interwencję ministra i dopisanie do wykazu organizacji uprawnionych do zbierania 1%, mimo niedopełnienia obowiązku na czas
2. Uzupełnia procedury wymiany informacji między sądami rejestrowymi, a prowadzącym wykaz OPP ministrem (chodzi o informacje o utracie przez organizację statusu OPP). Procedura ta ma znaczenie w procesie określania, które OPP uprawnione są do korzystania z 1%.
3. Nieznacznie poszerza też listę przychodów Funduszu Wspierania Pożytku Publicznego. Fundusz ten powstał pod koniec 2015 r. i bazuje głównie na źle wydanych środkach z 1%.

4. Co zrobić z subkontami? “To temat na osobną dyskusję”

   Jak podkreślał minister Krzysztof Michałkiewicz, projekt ustawy nie budził kontrowersji w Sejmie. – To projekt oczekiwany przez środowisko organizacji pozarządowych, bo upraszcza procedury, wyjaśnia te miejsca, które budziły w ustawie kontrowersje i pozwala organizacjom, które z niezawinionej przczyny nie znalazły się wśród organziacji uprawnionych do zbierania 1%, aby ich sprawa została jeszcze raz rozpatrzona – przekonywał.

   Wśród senatorów tylko jedna sprawa budziła jakiekolwiek wątpliwości. Senator Libicki zgłosił poprawkę, na mocy której organizacja, która straciła status pożytku publicznego, w wyniku czego pieniądze zebrane przez nią z 1% trafiły do Funduszu Wspierania Pożytku Publicznego, mogłaby je otrzymać z powrotem, gdyby odzyskała również status OPP. Zwracał uwagę, że rozwiązanie to jest potrzebne zwłaszcza w sytuacji, gdy dana organizacja zbierała pieniądze na subkonta indywidualne.

   Jeszcze dalej w swojej wypowiedzi poszedł senator Mieczysław Augustyn (również PO), który proponował, by w sytuacji, gdy status OPP straci organizacja prowadząca subkonta, jej rolę w rozdzielaniu tych “dedykowanych” pieniędzy przejął wspomniany Fundusz. – Różnie jest to oceniane, że pieniądze z 1% trafiają na subkonta. Póki jednak jest, jak jest, to trzeba brać pod uwagę sytuację, że w pewnym momencie, z powodu zaniedbania, niewielkich zawirowań, organizacja, która prowadzi subkonta, nie wykona wszystkich obowiązków nałożonych ustawą i może stracić status OPP – mówił. – Co zrobić w takiej sytuacji z 100 tysiącami złotych zebranymi na operację konkretnej osoby? To pieniądze dedykowane, wywalczone, zdobyte w otoczeniu. Za tym stoi ogromna nadzieja ludzi, którzy dzielnie walczą o zdrowie. Czy powinniśmy je bezdusznie przelewać na Fundusz? Powinien istnieć wyjątek odnoszący się do takich sytuacji – przekonywał. I dodawał: – Może będzie to moblizacja do tego, żeby uregulować sprawę subkont. Przed nami być może bardzo trudna decyzja dotycząca zasad funkcjonowania 1%. Panie ministrze! Odwagi!

   Minister Michałkiewicz odpowiedział, że rzeczywiście być może potrzebna jest większa nowelizacja Ustawy o pożytku i dyskusja nad nią, ale nie tego dotyczy procedowany projekt.

   Krótkie vacatio legis – ustawa czeka na Prezydenta

   Jeśli ustawa zostanie podpisana przez Prezydenta, wejdzie w życie bardzo szybko. Przewidziane w projekcie vacatio legis wynosi bowiem jedynie 7 dni od daty opublikowania ustawy.